Wosk pszczeli

Wosk pszczeli jest wytworem gruczołów woskowych pszczół robotnic. Wosk taki wydzielany jest w stanie płynnym, jednak na powierzchni zastyga w formie cienkich płytek. Płytki te służą do budowy plastrów oraz do pomocy zabudowy wnętrza ula. Plastry, które są wycofywane z ula tak zwana woszczyzna są głównym surowcem, z którego czysty wosk jest pozyskiwany. Wosk możemy pozyskiwać także z dzikiej zabudowy czy zasklepów komórek z miodem. Wosk zdobywamy najczęściej poprzez wytapianie go w wyższej temperaturze, używane są do tego specjalnie kociołki, prasy a także topiarki słoneczne. Ilość wydobytego wosku zależy od stanu, świeże plastry mają wysoką masę wydobycia, jednak ze starych i ciemnych plastrów możemy odzyskać około 20%. Po wytopieniu wosku powstaje tak zwana zboina, czyli to pozostałości oprzędu, niewytopiony wosk, propolis i zanieczyszczenia fizyczne.


Chemicznie wosk to mieszanina węglowodorów, hydroksykwasów, kwasów tłuszczowych, alkoholi i estrów. Gęstość wosku to 0,95-o,97 g/cm3, temperatura topienia to około 64 stopnie Celsjusza. Barwa wosku to zazwyczaj jasnożółta, żółta do ciemnobrązowej, zależnie od tego z jakich plastrów zostaje wytopiona. Jeśli wosk podamy działaniu promieni słonecznych wosk może pojaśnieć, nazywane jest to bieleniem wosku.
Wosk wytwarzany przez pszczoły jest woskiem zawsze czystym, dodatkowe substancje, które w nim występują pojawiają się na etapie wytapiania woszczyzny i podczas dalszej obróbki poprzez zanieczyszczenia mechaniczne. Wosk pszczeli często jest fałszowany, dodaje się do niego dużo tańszą parafinę. Jakość wosku możemy sprawdzić poprzez:
ocenę zanieczyszczenia,
zawartości H2O,
określenie temperatury topnienia,
liczbę kwasową,
liczbę zmydlania,
liczbę estrową,


Wosk pozyskiwany z pasiek wykorzystywany jest głównie do produkcji węzy przez co trafia ponownie do ula. Z wosku pszczelego można jednak wykonywać także różnego rodzaje świece. Wosk pszczeli wykorzystywany jest także w przemyśle kosmetycznym, dzięki temu, że jest to produkt naturalny wzbudza duże zainteresowanie przez co często dodawany jest przy produkcji kremów do twarzy, rąk czy ciała a także szamponów i odżywek do włosów. W przemyśle maszynowym wosk może zostać wykorzystany jako odlewy czy smary do maszyn.