Propolis - kit pszczeli

Propolis jest substancją, w ulu która posiada konsystencje kleistą i ciągliwą. Znajdziemy go w barwach rdzawych, żółtopomarańczowych, zielonkawo-szarych a także ciemnego brązu. Jego zapach jest bardzo charakterystyczny, silny, aczkolwiek przyjemny. Propolis jest nazywany także kitem pszczelim, wytwarzany jest przez pszczoły poprzez wymieszanie substancji żywicznych z pąków roślin z wydzielinami gruczołów ślinowych. Pszczoły, które zbierają propolis to najczęściej pszczoły starsze u których gruczoł woskowy jest już w zaniku. Przenoszą kit pszczeli w tą część ula w której doszło do jakiegoś uszkodzenia struktury gniazda np. do zaklejenia nieszczelności.

Propolis jest substancją, która dobrze rozpuszcza w wielu rozpuszczalnikach organicznych takich jak: alkohol etylowy, aceton, chloroform, eter etylowy, eter naftowy. W wodzie zaś jest trudno rozpuszczalny. Według różnych autorów propolis topi się w różnych temperaturach, wahania temperatur są od 68 stopni do 110 stopni Celsjusza. Propolis zmienia swoja konsystencje w zależności od temperatury, w temperaturze 15 stopni Celsjusza jest on twardy, przy temperaturze 36 stopni Celsjusza jest on miękki i plastyczny a w temperaturze około 70 stopni Celsjusza staje się płynny. Świeży zaś jest miękki i przykleja się do palców, po czasie jednak staje on się twardy i kruszeje. Smak propolisu jest określany jako cierpki, piekący a nawet gorzkawy. Jeśli propolis jest świeży i dobrej jakości jego zapach jest bardzo silny i balsamiczny, czasami określany zapachem cynamonowym czy korzennym.

 

Propolis ma bardzo zróżnicowany skład, każda badana próbka posiadała trochę inny skład jednak wyróżnia się, że żywice to od 50% do 85%, olejki eteryczne od 4% do 15%, mechaniczne zanieczyszczenia to od 5% do 20% a kwasy i alkohole oraz organiczne związki to od 5% do 30%. Badania wykazały także, że około 25% związków rozpuszczalnych w etanolu to pochodne flawonoidowe.

Propolis został przebadany szczególnie na mikroorganizmy. Ustalono, że substancja ta jest wysoce bakteriostatyczna i bakteriobójcza. Kilkanaście lat temu odkryto, że wirusy grypy i żółtaczki są wrażliwe na kit pszczeli. Ostatnio odkryto, że regeneruje on tkankę kostną, chrząstkę i nabłonki. Potwierdzono także, że substancja ta ma silne właściwości przeciwbólowe. Dalej trwają badania nad propolisem jednak daje to nadzieje na przyszłość zwłaszcza w leczeniu schorzeń skóry i stanów zapalnych.

Przechowywanie propolisu jest unormowane specjalnymi normami. Propolis jako surowiec powinien być pakowany do opakowań dopuszczonych do przechowywania środków spożywczych. Przechowywany powinien być w miejscu zaciemnionym i w temperaturze do 18 stopni Celsjusza przez maksymalnie 24 miesiące. Miejsce przechowywania jak i środek przywozowy powinien być czysty, wolny od obcych zapachów, wolny od szkodników a także dobrze zabezpieczony przed nagrzewaniem. Koncentrat propolisowy powinien również być przechowywany w miejscu, w którym nie jest wystawiony bezpośrednio na promienie słoneczne, temperatura przechowywania powinna być od 18 do 20 stopni Celsjusza. Roztwór propolisowy musi być przebadany, dobrze zabezpieczony i przewożony w sposób ostrożny.